Najlepszy gramofon – jaki gramofon dla poczatkujących i dla zaawansowanych? Poradnik Top Hi-Fi

Spis treści: Jaki gramofon dla początkujących a jaki dla zaawansowanych?

1. Jak działa odtwarzacz płyt winylowych?

2. Jaki gramofon kupić?

3. Budowa gramofonu: ramię

4. Budowa gramofonu: wkładka

5. Budowa gramofonu: igła

6. Budowa gramofonu: napęd paskowy i napęd bezpośredni

7. Najlepsze gramofony dla początkujących i zaawansowanych – pytania i odpowiedzi (FAQ)

8. Jaki gramofon kupić – podsumowanie

Jak działa odtwarzacz płyt winylowych?

Zastanawiasz się, jaka jest podstawowa zasada odtwarzania płyt winylowych? Do odtwarzania nagrania z winyla musimy odpowiednio wzmocnić sygnał akustyczny odczytywany przez igłę i wkładkę gramofonową zamontowaną na ramieniu. Służy do tego przedwzmacniacz gramofonowy. Ten może być wbudowany w urządzenie wykorzystywane w systemie audio, np. we wzmacniacz zintegrowany. Wówczas ma ono wejście oznaczone zwykle jako Phono i to właśnie do niego podłączamy przewody z gniazd wyjściowych gramofonu.

Drugą opcją są  gramofony, który już mają wbudowany przedwzmacniacz gramofonowy. Rozwiązanie to daje użytkownikowi jeszcze szersze możliwości, ponieważ taki gramofon można podłączyć praktycznie do dowolnych do aktywnych głośników lub dowolnego wzmacniacza zintegrowanego (także bez wejścia Phono).

Ponadto, rozwiązanie to pozwala w razie potrzeby wzbogacić nasz system o bardziej zaawansowany moduł przedwzmacniacza, bez konieczności wymiany gramofonu lub wzmacniacza zintegrowanego. Sam wybór przedwzmacniacza zależy także od wykorzystywanej w gramofonie wkładki – część obsługuje tylko wkładki typu MM, inne konstrukcje tylko wkładki typu MC, dostępne są także moduły kompatybilne z obydwoma rodzajami wkładek.

Jaki gramofon kupić?

Na rynku dostępne są trzy rodzaje gramofonów: gramofon automatyczny, półautomatyczny i manualny. Rozważając, jaki gramofon dla początkującego sprawdzi się najlepiej, warto postawić na tę pierwszą opcję. W pełni automatyczny model to taki, w wypadku którego wystarczy umieścić płytę na talerzu i nacisnąć przycisk Start, aby specjalny mechanizm przesunął i opuścił ramię gramofonu na początek winylowej płyty oraz rozpoczął odtwarzanie. Automatyczny gramofon posiada mechanizm, który po zakończeniu odtwarzania samoczynnie ramię i przesuwa je na podpórkę oraz wyłącza silnik. Wszystko w pełni automatycznie.

Budowa gramofonu: ramię

Niezwykle istotnym elementem gramofonu jest ramię. To właśnie ono utrzymuje wkładkę z igłą, a jego jakość także wpływa na brzmienie muzyki. Dobre ramię powinno być wykonane z materiału, który nie będzie generował lub przenosił wibracji, ponieważ te pogarszają uzyskiwany dźwięk.

Ramiona mogą różnić się kształtem i długością. Najczęściej spotykane są ramiona proste i w kształcie litery „S”. Na rynku znajdziemy również urządzenia z ramionami różnej długości, np. 9, 12, a nawet 14 cali. Ramię ma utrzymywać wkładkę i powinno tak ustawiać się w stosunku do rowków płyt winylowych, aby igła przez cały czas była prowadzona pod odpowiednim kątem względem winyla.

Budowa gramofonu: wkładka

Wspomniana już wkładka to jeden z najważniejszych komponentów każdego gramofonu. Jej zadaniem jest odczytywanie sygnału zapisanego w rowkach płyt winylowych i przesłanie go na wyjście audio lub wbudowanego przedwzmacniacza. Wkładka składa się z cewki i magnesu oraz igły połączonej z którymś z tych elementów.

Obecnie na rynku dominują dwa rodzaje wkładek – elektromagnetyczna MM (Moving Magnet), czyli wkładka z ruchomym magnesem, oraz magnetoelektryczna MC (Moving Coil), czyli wkładka z ruchomą cewką.

W pierwszym przypadku igła wraz z przymocowanym do niej magnesem porusza się wewnątrz nieruchomej cewki. W drugim rozwiązaniu nieruchomym elementem jest magnes.

W przypadku wkładek MM zużytą igłę można zastąpić nową. Żywotność igły, w przypadku regularnego jej czyszczenia i dbałości o same płyty winylowe, wynosi ok. 5 tys. godzin.

Więcej na temat tego, czym kierować się przy wyborze odpowiedniej wkładki gramofonowej można dowiedzieć się w artykule: Jaką wkładkę do gramofonu wybrać?

Budowa gramofonu: igła

Cena wkładki zależy nie tylko od jej rodzaju, tj. MM lub MC, lecz także od zastosowanej igły, a dokładnie szlifu igły, czyli tej części, która bezpośrednio dotyka powierzchni płyty. Zakończenie stożkowe stosowane jest w najtańszych wkładkach i dostarcza najmniej precyzyjne informacje muzyczne, co objawia się mniej detalicznym brzmieniem wysokich tonów. Lepszym, ale i droższym rozwiązaniem jest szlif eliptyczny, który dzięki większej powierzchni styku z rowkiem zapewnia precyzyjniejszy odczyt, a przy tym wyróżnia się większą wytrzymałością (żywotnością).

Szlifem najbliższym doskonałości jest MicroLine™ stosowany w wybranych igłach firmy Audio-Technica. Jego kształt niemal dokładnie odwzorowuje kształt igły wykorzystywanej do tworzenia płyty matrycowej, przez co umożliwia najbardziej precyzyjny odczyt niuansów muzycznych.

Budowa gramofonu: napęd paskowy i napęd bezpośredni

Wybierając odtwarzacz płyt winylowych warto także zwrócić uwagę na napęd. Na rynku dominują dwa rozwiązania – napęd paskowy i bezpośredni (direct drive).

W gramofonach z napędem paskowym pracujący silnik, za pomocą paska, najczęściej wykonanego z gumy, wprawia w ruch talerz, na którym spoczywają płyty winylowe. Za przykład takiego gramofonu może posłużyć np.  AT-LPW50PB lub NAD C558. Zaletą napędu paskowego jest odizolowanie płyty od drgań i zakłóceń generowanych przez silnik, wadą gramofonów wyposażonych w napęd paskowy rozciąganie się paska i jego okresowa wymiana. Na szczęście paski zużywają się wolno i wystarczają na wiele lat pracy gramofonu.

Gramofon wyposażony w napęd bezpośredni to taki, w którym silnik wprawia w ruch oś, na której spoczywa talerz. Przykładem takiego gramofonu jest Thorens TD 402 DD. Za atuty gramofonów z napędem bezpośrednim należy uznać szybkość i precyzję działania, a także stabilność obrotów i łatwość zmiany prędkości obrotowej.

Wadą słabej jakości modeli z napędem bezpośrednim może być przenoszenie zakłóceń generowanych przez silnik na płytę, co pogarsza jakość dźwięku.

Najlepsze gramofony dla początkujących i zaawansowanych – pytania i odpowiedzi (FAQ)

Jaki gramofon wybrać na początek?

Na początek warto rozważyć prosty gramofon z wbudowanym przedwzmacniaczem, co ułatwi podłączenie do dowolnego wzmacniacza/amplitunera lub bezpośrednio pod aktywne głośniki stereo. Gramofony automatyczne także świetnie sprawdzą się na początek przygody z analogowym dźwiękiem, ze względu ma łatwiejszą obsługę. Wśród początkujących miłośników winyli popularne są modele marki Audio-Technica. Na rynku znajdziesz też modele z wbudowanymi głośnikami (np. marki Victrola).

Jakiej firmy najlepiej kupić gramofon?

Odpowiedź na to pytanie zależy od wielu czynników, w tym przede wszystkim takich jak założony budżet na zakup, preferencje brzmieniowe, a także pożądane funkcje gramofonu. Przy wyborze najlepszego dla siebie modelu warto sprawdzić produkty takich marek jak Audio-Technica, Thorens lub Clearaudio, które oferują dobrej jakości gramofony w różnych segmentach cenowych. Zainteresowanym odtwarzaniem płyt winylowych w najwyższej jakości szczególnie polecamy konstrukcje klasy hi-end, których szczególnie w ofercie Clearaudio nie brakuje.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie gramofonu?

Przy zakupie gramofonu warto zwrócić uwagę na rodzaj wykorzystywanego napędu. Niezwykle istotnymi elementami są ramię i wkładka (należy sprawdzić czy są one w zestawie, a jeśli nie, to jaki rodzaj tych podzespołów obsługuje gramofon). Ważne są ponadto dostępne prędkości obrotów talerza, które będą dla nas niezbędne do odtwarzania posiadanych płyt winylowych (niektóre modele nie obsługują prędkości 78 obr./min). Jednym z kluczowych elementów może być też przedwzmacniacz wbudowany w gramofon, co ułatwi podłączenie tego urządzenia do systemu audio.

Ile trzeba wydać na dobry gramofon?

Dobry gramofon można kupić już za ok. 1000 zł. Co warte podkreślenia, niewygórowana cena nie musi wiązać się z ograniczeniem funkcjonalności urządzenia lub gorszą jakością dźwięku. Dostępne obecnie na rynku modele są standardowo wyposażane są w różne udogodnienia – wbudowany przedwzmacniacz gramofonowy, złącze USB (do zgrywania zawartości winyla do plików cyfrowych) lub moduł Bluetooth (pozwalający na przesyłanie strumieniowo muzyki i bezprzewodową współpracę gramofonu, np. z głośnikami aktywnymi obsługującymi ten standard komunikacji).

Jaki tani, dobry gramofon kupić?

Dobrej jakości, a jednocześnie przystępne cenowo gramofony ma firma Audio-Technica. Jeśli więc poszukujesz taniego, a jednocześnie dobrego gramofonu, szczególnie na początek przygody z analogowym brzmieniem, warto zapoznać się z ofertą tego renomowanego japońskiego producenta. Odtwarzacz winyli może już być wyposażony w przedwzmacniacz gramofonowy, a więc nie będzie konieczności nabywania zewnętrznego przedwzmacniacza lub urządzenia (np. amplitunera lub wzmacniacza) z tym podzespołem, co dodatkowo zmniejsza koszty zakupu całego systemu.

Czy muzyka z gramofonu brzmi lepiej?

To już kwestia preferencji, co do sposobu słuchania muzyki, czy muzyka z gramofonu, czy np. z odtwarzacza CD lub bezpośrednio z serwisu streamingowego brzmi dla nas lepiej. Przez wielu melomanów to właśnie brzmienie uzyskane za pośrednictwem gramofonu jest uznawane za lepsze i głębsze w porównaniu z muzyką cyfrową. Wystarczy w ramach porównania przesłuchać ten sam utwór puszczony z winyla i z płyty CD, aby bez trudu dostrzec różnice w brzmieniu obydwu źródeł.